Serbest Bölgeler -Ayrıntılı-

Serbest Bölgeler Kanunu, Türkiye’de ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, yabancı sermaye ve teknoloji girişini hızlandırmak, ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve düzenli şekilde temin etmek, dış finansman ve ticaret imkanlarından daha fazla yararlanmak üzere, serbest bölgelerin kurulması, yer ve sınırlarının tayini, yönetimi, faaliyet konularının belirlenmesi, işletilmesi, bölgelerdeki yapı ve tesislerin teşkili ilgili hususları kapsamaktadır.

Serbest bölgeler bulunduğu ülke sınırları içinde ve dışındaki girişimcileri,

-İhracata yönelik yatırım ve üretime teşvik etmektedir.

-Ülkeye doğrudan yabancı yatırımların ve teknolojinin girişini hızlandırırlar.

-Yerli ve yabancı işletmeleri ihracata yönlendirirler.

-Uluslararası ticareti geliştirmeye teşvik etmektedirler.

Serbest Bölgelerin İşlevleri

-Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin girmesine, getirilmesine imkan sağlayacak uygun ortam yaratmak

-Sanayicinin ihtiyaç duyduğu hammadde, yardımcı madde ve ara malların kolaylıkla, istenilen miktarda ve zamanda tedarikine imkan sağlamak

-Serbest Bölgelere sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi ve ihracatı gerçekleştirmek

-Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere satılmasına imkan vermek

-Yeni üretim ve iş sahaları açılması, istihdam olanakları yaratmak

-Türk ihraç ürünlerinin serbest bölgeden ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak

Serbest Bölgelerin Avantajlarını sıralayalım.

-Üretici firmalar için vergi avantajları sağlar.

Üretici firmalar serbest bölgede gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. Serbest bölgede ürettikleri malların yüzde 85 ini yurtdışına ihraç ettikleri halinde personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden istisnadır.

-Orta ve uzun vadede gelecek planlamasına uygundur.

Faaliyet ruhsat süreleri bellidir. Yatırımcı plan yaparken zaman büyük önem taşımaktadır.

Bu süreler aşağıdaki gibidir.

-Hazır işyeri kiralayan kiracı-kullanıcı firmalar için 15 yıl

-Hazır işyeri kiralayan üretici-kiracı-kullanıcı firmalar için 20 yıl

-Kendi işyerini inşa eden yatırımcı-kullanıcı firmalar için 30 yıl

-Kendi işyerini inşa eden üretici-yatırımcı-kullanıcı firmalar için 45 yıl

-Kar transferine olanak sağlar.

Serbest Bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler, hiçbir izne tabi olmaksızın yurt dışına veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilir.

-Ticaret kolaylığı yaratılır.

Bu kolaylıkları şöyle listeleyebiliriz.

-Serbest Bölgeler ile Türkiye’nin diğer yerleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaktadır. Yani Türkiye’den serbest bölgeye satılan mallar ihraç rejimine, serbest bölgeden Türkiye’ye satılan mallar ithalat rejimine tabidir.

-Serbest Bölge kullanıcıları Türkiye’den ihraç fiyatına KDV’siz mal ve hizmet satın alabilirler.

-Serbest Bölge ile diğer ülkeler ve diğer serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz.

-Türkiye’deki serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalar, sarf (tüketim) malzemelerini en kısa sürede temin etmek için 5000 USD ve eşitine kadar Türkiye mahreçli malları isterlerse ihracat işlemine tabi tutmadan Türkiye’den satın alabilirler.

-Gümrük Vergisinden Arındırılmış Ticari Faaliyet İmkanı Vardır.

Vergi işlemlerinden arındırılmış ticari faaliyet yapılabilir. Serbest bölge dışından gelen, serbest bölgeden diğer serbest bölgeler mal çıkışında ve girişinde vergi muafiyetleri vardır.

-AB ve Gümrük Birliği kriterlerinin gerektirdiği serbest dolaşım belgelerinin temini kolaydır.

Serbest bölgede, serbest dolaşım belgelerinin düzenlenmesi aşağıdaki şartlar aranmaktadır.

-Serbest Bölgeler, Türkiye ve AB Gümrük Birliği nin bir parçası sayıldığından, bölgelerden Türkiye veya AB menşeli ürünler ile Türkiye’de serbest dolaşım durumunda olan eşyaların A.TR belgesi düzenlenerek AB’ye gönderilmesi mümkündür.

-Üçüncü ülke menşeli ürünler ise ortak gümrük tarifesinde belirtilen oran üzerinden Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğüne gümrük vergisi ödenerek serbest dolaşıma geçirildikten sonra A.TR belgesi düzenlenerek AB’ye gönderilebilir.

-Eşitlik Prensibine Dikkat Edilir.

Serbest Bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı tüm firmalar eşit olarak yararlandırılır. İşleticiler ve kullanıcılar, yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden de yararlanırlar.

-Mallar için Zaman Kısıtlaması yoktur.

Serbest bölgede eşyalar sınırsız süreyle kalabilir.

-Pazar İhtiyaçlarına ve Şartlarına göre Serbestçe Belirlenecek Ticari Faaliyet İmkanı Vardır.

Gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri ile üretici işletmelerin talepleri hariç olmak üzere, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz.

-Gerçekçi Bir Enflasyon Muhasebesi Yapılabilmektedir.

Serbest Bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödeme dövizle yapılmaktadır. Döviz cinsinden gerçek değerleri görmek ve hesaplamak mümkün olabilmektedir.

-Yerli ve Yabancı Tüm Pazarlara Erişim İmkanı Vardır.

Serbest bölgelerden Türkiye’ye yönelik mal satışına ve serbest bölge ile diğer ülkeler arasında yapılacak ticarete kısıtlama yoktur. Serbest Bölgelerden yurtiçine mal satışına (tüketim malları ve riskli mallar dışında) herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir.

-Bürokrasinin Azaltılması Öngörülmüştür.

Başvuru ve faaliyet süresince her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir. Serbest Bölgeler özel sektör şirketlerince işletilmektedir.

-Türkiye’deki Serbest bölgeler Stratejik Avantaja Sahiptir.

Serbest bölgelerimiz, AB ve Orta Doğu pazarlarının yakınında, Akdeniz, Ege ve Karadeniz’deki büyük limanlara, uluslararası havaalanlarına, karayolu ağlarına, kültür, turizm ve eğlence merkezlerine yakın yerlerde kurulmuştur.

-Her Türlü Ticari ve Sınai Faaliyete Uygun ve Ucuz Altyapı Kurulmuştur.

Serbest bölgelerin altyapısı gelişmiş ülke standartlarında yapılmıştır.

-Tedarik Zinciri İmkânlarından Yararlanmak Kolaydır.

Serbest bölgeler ihracata yönelik üretim yapan firmalara, hammadde ve yardımcı madde temininde, kaliteli, dünya fiyatları ve şartları ile kesintisiz tedarik imkânı sunmaktadır.

Avantajları Tek Liste Altında:
 

Firmalar, Kurumlar Vergisi ve Gelirler Vergisinden %100 muaftırlar.

    Bölgeye giren mallar için Gümrük Vergisi, KDV, KKDF ödenmez.

    Üretiminin %85 ve fazlasını ihraç eden firmalar personel maaşları üzerinden muhtasardan %100 muaftırlar.

    Elde edilen kârlar hiçbir izne gerek olmadan yurtiçine veya yurtdışına transfer edilebilir.

    Türkiye’den Serbest Bölgeye yapılan satışlar ihracat sayıldığından firmalar, Türkiye’den ihraç fiyatına KDV’siz mal satın alabilirler.

    Her türlü altyapı hizmetleri (Elektrik, Su, Doğalgaz, Haberleşme) KDV’siz olarak firmalara sunulur.

    İkinci el makinelerin Serbest Bölgelere girişlerinde yaş sınırı yoktur.

    Serbest Bölgelerde alım-satım, stok değerleme ve muhasebeleştirme konvertibl (değiştirmesi kolay) dövizlerle yapıldığı için kullanıcılar enflasyondan olumsuz etkilenmezler.

    Mahrecine iade işlemi çok kolay olup sadece fatura kesilerek gerçekleştirilebilir.

    Gümrüksüz ve süre kısıtlaması olmadan stoklama yapılabilir.