Parasal birleşme yolundaki önemli adımlardan birisi Smithsonian Kur Ayarlamaları ile doların devalüasyonu sırasında atılmıştır. 18 Aralık 1971 tarihli Smithsonian Kararları ile dolar öteki paralara göre ortalama yüzde 9 oranında devalüe edilmiş ve ulusal paraların dolar paritesi etrafında toplam dalgalanma marjı yüzde 4.5 e yani +- %2.25 e çıkartılmıştı. Bunun anlamı dolar dışında iki ulusal para arasındaki dalgalanma marjları toplamının yüzde 9 a ulaşması demekti.
Fakat, AET ülkeleri bu derece yüksek bir dalgalanmayı ilerdeki parasal birleşme amaçlarına uygun görmüyorlardı. Bu yüzden, 1972 yılında aldıkları bir kararla, ulusal paraları arasında olabilecek dalgalanmanın toplam sınırlarını yüzde 2,25 e indirmişlerdir. Diğer taraftan da paralarının dolara karşı olan bağlılıklarını Smithsonian Anlaşması’nın öngördüğü şekilde daha geniş dalgalanma sınırları içinde sürdürmüşlerdir. İşte bu “iki-bağlı” (two-tier) kur sistemine “tüneldeki yılan” (snake in the tunnel) adı verilmektedir.
Özetle, Avrupa para yılanı, üye ülkelerin birbirlerine göre dar sınırlarla dalgalanan ulusal paralarının Amerikan doları karşısında daha geniş aralıklarla içinde dalgalanmasından oluşmaktaydı. Daha somut olarak, iki topluluk üyesinin paraları, birbirlerine karşı en fazla toplam yüzde 2,25 oranında değişebilirken, bunlardan her biri dolar karşısında toplam yüzde 4,5 oranında değer kazanabilecek veya kaybedebilecekti. Sonuç olarak, yüzde 2,25 lik sınır “yılanı”, yüzde 4,5 luk sınır da “tünelin” genişliğini ifade etmekteydi. Yani, yılan böylece tünelin sınırları içerisinde hareket edebilecekti.
Tünelsiz Yılan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder