Avrupa Ekonomik Topluluğu ile oluşturulacak Gümrük Birliği için geçiş dönemi devam ederken ödemeler dengesi açmazına düşen Türkiye’de, 24 Ocak 1980 kararları alınmıştır. Bu kararlar ile 49% oranında devalüasyon yapılarak ithal ikamesine dayalı kalkınma politikasından vazgeçilmiş ve ihracata dayalı kalkınma politikasına geçilmiştir.
24 Ocak 1980 de alınan kararlar:
Esnek Kur uygulamasına başlanmıştır
Devletin ekonomideki rolünü azaltan önlemler alınmıştır
Sübvansiyonlar ve Desteklemeler sınırlandırılmıştır
Dış Ticarette serbestleşmeye önem verilmiştir
İthalatta kademeli olarak serbestleşme sağlanmıştır
İhracatta Vergi İadesi başlatılmıştır
Düşük Faizli kredi ve finansman imkanları sağlanmıştır
İmalatçı ihracatçılara, ithalatta gümrük muafiyeti getirilmiştir
Sektörlere göre teşvik sistemi belirlenmiştir
Döviz alım ve satımı serbest bırakılmıştır
En önemli fiyat kontrol ve sınırlamaları kaldırılarak serbest piyasa ekonomisine geçiş hedeflenmiştir
Bu kararlar ile kapalı ekonominin yerini ihracata dayalı sanayileşme stratejisialmıştır. İhracat için önem arz eden ulaşım, haberleşme ve diğer alt yapı yatırımları hız kazanmıştır. Gümrük müşavirliği saygın bir meslek haline gelmiştir.
1984 ve 1985 yıllarında İhracat rejimlerindeki bürokratik engeller azaltılmıştır. Başlıca ihracat teşvik araçları; Ucuz maliyetli ihracat kredisi, Vergi iade sistemi, Destekleme fiyat istikrar fonundan yapılan ödemeler, İhracat karşılığı gümrük muafiyetli mal ithalatı imkanı (dahilde işleme), Katma değer vergisi muafiyeti, Kaynak kullanım destekleme fonu, İhracat karşılığı dövizlerden mahsup, vergi, resim ve harç istisnası ve geçici kabul rejimi ile ithalat olarak sıralanabilir.
Serbest Bölgelerin önem kazanması 24 Ocak 1980 kararları ile olmuştur. Antalya ve Mersin limanları serbest bölge olarak kabul edilmiştir. 1987 de Avrupa Topluluğuna tam üyelik başvurusu yapılmış ve bu çerçevede hazırlık ve uyum çalışmalarına başlanmıştır.
İhracatçıların finansman tedariki ve ucuz ihracat kredisi ihtiyaçlarını karşılamak için 1987 yılında Türk Eximbank kurulmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder