19 Şubat 2011 Cumartesi

İthalatçı Açısından Gümrük Mevzuatı

Gümrük İdaresine veya Gümrük İdarelerinin Belirlediği veya Uygun Gördüğü Diğer Bir Yere Eşya Getirilmesi
Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya, girişinden itibaren gümrük gözetimine tabidir. Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idareleri tarafından denetlenir.

Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın, getiren kişi tarafından gecikmeksizin Gümrük Müsteşarlığınca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak belirlenen bir gümrük idaresine veya gümrükçe uygun görülen herhangi bir yere götürülmesi zorunludur. Bu zorunluluk, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmesinde sonra, taşıt değiştirilmesi halinde de geçerlidir.


Eşya Gümrüğe Getirildiğinde İlk Olarak Ne Yapılmalıdır?
Türkiye’ye ithal edilmek üzere gümrük idaresine ya da gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen eşya, bunu Türkiye Gümrük Bölgesine getiren kişi veya yerine göre eşyanın gelişinden sonra taşımasını üstlenen kişi tarafından gümrüğe sunulması gerekmektedir.
Eşyanın gümrüğe sunulması, Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın gümrük idaresine ya da gümrük idaresinin belirlediği veya uygun gördüğü bir yere getirildiğinin gümrük idaresine sözlü olarak bildirilmesidir.

Eşyanın gümrüğe sunulmasını izleyen ilk işgünü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine bir özet beyan verilmesi gerekmektedir.


Eşyayı Gümrüğe Kim Sunmalıdır?
Eşya, bunu Türkiye Gümrük Bölgesine getiren kişi veya yerine göre eşyanın gelişinden sonra taşımasını üstlenen kişi tarafından sunulmalıdır.


Eşya Gümrüğe Nasıl Sunulur?
Daha önce de belirtildiği üzere, eşyanın gümrüğe sunulması sözlü olarak yapılmakta, bu iş için yazılı bir form kullanılmamaktadır. Ancak, bu şekilde yapılan bir sözlü bildirim, gümrük idaresinde bu amaçla tutulan bir deftere kaydedilmektedir.


Eşyanın Gümrüğe Sunulması İçin Zaman Sınırlaması Var mıdır?
Evet vardır. Eşyanın bir gümrük idaresine veya gümrük idaresince belirlenen bir yere getirilmesini müteakip zaman geçirilmeden sunulması esastır.


Eşyanın Gümrüğe Sunulması Ertelenebilir mi?
Hayır. Keza, eşya gümrüğe sunulmadan diğer gümrük işlemleri yapılamaz.


Eşya İçin Gerekli Başka Gümrük Beyanları Var mıdır?
Evet. Eşyanın gümrüğe sunulmasını müteakip, söz konusu eşya ile ilgili olarak eşyanın sunulduğu aynı gümrük idaresine eşyayı tanımlayan bir “özet beyan”ın verilmesi zorunludur.


Özet Beyanı Kim Vermelidir?
Özet beyanın, eşyayı Türkiye Gümrük Bölgesine getiren veya eşyanın gelişinden sonra taşıma sorumluluğunu üstlenen kişiler ile bunlar adına hareket eden kişiler tarafından verilmesi zorunludur.

Özet Beyan Nedir?
Özet beyan, eşyanın tanımlanması için gerekli tüm bilgileri içeren ve önceden belirlenmiş bir şekli havi bir belgedir. Özet beyan, Gümrük Yönetmeliğin 10 no.lu ekinde yer alan form ile yapılır. Özet beyan yerine orijinal manifesto, konşimento, CMR, TIR Karnesi, CİM veya CİV gibi belgelerden biri de kabul edilir. Gümrük Müsteşarlığı, eşyanın teşhisi için gerekli ayrıntıları içeren ve uluslararası kabul gören diğer bir ticari veya resmi belgenin de özet beyan olarak kullanımına izin vermeye yetkilidir.
örnek özet beyan


Özet Beyan Ne Zaman ve Nasıl Verilmelidir?
Özet beyanın, eşyanın gümrüğe sunulmasını takibeden ilk iş günü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine verilmesi zorunludur.

Özet beyan, bilgisayarlı gümrük idarelerinde bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla; Gümrük Yönetmeliğinin 10 no.lu ekinde yer alan örneğe uygun formun doldurulup imzalanması veya özet beyan yerine kabul edilen herhangi bir taşıma belgesinin (konşimento, CMR, TIR Karnesi vs.) gümrük idaresine ibraz edilmesi verilebilir. Bu usullerden en yaygın olarak kullanılanı bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla özet beyan verilmesidir. Bu şekilde özet beyan vereceklerin, önceden ilgili gümrük idaresinden bir kullanıcı kodu ve şifresi almaları gereklidir. BİLGE’ye girmek için kullanıcı kodu ve şifresi alan kişiler, yerel (bilgisayarlı gümrük idarelerindeki veri giriş terminalleri) veya geniş alan ağı (kendi ofislerindeki bilgisayarlar) ile özet beyan tescil ettirebilirler.


Eşyayı Gümrüğe Sunan ve Buna İlişkin Özet Beyan Verenlerin Cezai Sorumlulukları Nelerdir?
Özet beyan ya da özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belgenin süresi içinde verilmemesi halinde, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (d) bendi uyarınca aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı miktarın iki katı usulsüzlük cezası uygulanır.
Eşyanın cinsinin yanlış beyan edilmesi veya kapların türleri ile üzerlerinde kayıtlı numara ve işaretlerin özet beyan kayıtlarına uymaması durumunda, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 4 üncü fıkrasının (c) bendi uyarınca, aynı maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ceza dört kat olarak uygulanır.

Taşıt araçlarının sahipleri, kaptanları veya acentaları tarafından gümrük idaresine verilen özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari veya resmi belgelerdeki kayıtlı miktara göre noksan çıkan kapların mahrecinden yüklenmemiş veya yanlışlıkla başka yere çıkartılmış veya kaza ve avarya sonucunda yok olmuş veya çalınmış bulunduğu gümrük idaresince belirlenecek süre içinde kanıtlanamadığı takdirde, bu noksan kaplara ait eşyadan tarife pozisyonuna veya tarife pozisyonu tespit edilemiyor ise cinsine ve türüne göre tarifede dahil olduğu faslın en yüksek vergiye tabi pozisyonuna göre hesaplanacak gümrük vergisi kadar para cezası alınır. Bu çerçevede bir ceza belirlenmesi mümkün olamıyorsa, noksan her kap için 241 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirlenen miktarda para cezası alınır.

Taşıt araçlarının sahipleri, kaptanları veya acentaları tarafından gümrük idaresine verilen özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari veya resmi belgelerdeki kayıtlı miktara göre fazla çıkan kapların yanlışlıkla mahrecinden fazla olarak yüklenmiş olduğu gümrük idaresince belirlenecek süre içinde kanıtlanamadığı takdirde, söz konusu eşyaya el konularak müsadere olunur ve eşyanın CIF kıymeti kadar para cezası alınır.

Söz konusu para cezaları, yapılan tespite göre taşıt araçlarının sahipleri, kaptanları veya acentalardan alınır.

Diğer Kanunların, örneğin 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, Türk Ceza Kanunu vb., ihlallerine karşı cezai sorumluluklar saklıdır.


Eşyanın Boşaltılması ve Depolanması
Eşya Nereye Boşaltılmalıdır?
Eşya bulunduğu taşıt araçlarından gümrük idarelerinin belirledikleri veya uygun gördükleri yerlerde söz konusu idarelerin izni ile boşaltılabilir.

Gümrük idaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belge verilmeksizin taşıtlardan eşya boşaltılamaz.

Ancak, eşyanın tamamen veya kısmen acilen boşaltılmasını gerektiren kaçınılmaz bir tehlikenin varlığı durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda en yakın gümrük idaresi derhal haberdar edilir.

Gümrük idareleri, eşyanın ve bulunduğu taşıma araçlarının muayenesi amacıyla gerektiğinde eşyanın boşaltılmasını ve kapların açılmasını isteyebilir.


Eşya Boşaltıldıktan Sonra Bir Başka Yere Götürülmesi İle İlgili Bir Kısıtlama Var mıdır?
Evet. Eşya, gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan eşya statüsünde bulunur ve bu şekilde adlandırılır. Geçici depolanan eşya, gümrük idaresinin izni olmaksızın ilk konulduğu yerden kaldırılmaz; eşyanın kapları açılamaz ve yükümlüsü tarafından muayene edilemez.

Geçici depolanan eşya, sadece gümrük idarelerinin uygun gördüğü yerlerde ve bu idarelerin belirlediği koşullarda depolanabilir.


Gümrükçe Onaylanmış Bir Geçici Depolama Yeri İçin Gerekli Şartlar Nedir?
Temel yapısı ile birlikte geçici depolama yeri işleticileri,
- geçici depolama yeri ve ekleleri için yeterli fiziki güvenliği sağlamak;
- eşya hareketlerinin kolaylıkla izlenebilmesini sağlayacak nitelikte stok kayıtlarını tutmak;

- geçici depolanan eşya için yeterli teminatı sağlamak;
zorundadırlar. Gümrükçe onaylanmış geçici depolama yeri işleticilerinin gümrük mevzuatından kaynaklanan önemli sorumlulukları vardır.
Geçici depolama faaliyetleri ve geçici depolama yeri işleticilerinin yerine getirmesi gerekli genel şartlar hakkında ayrıntılı bilgi, size en yakın gümrük idaresi veya Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Geçici Depolama ve Antrepo Şube Müdürlüğü) temin edilebilir.


Gümrüğün İzni Olmadan Eşya Bir Başka Yere Götürülürse Ne Olur?
Gümrük gözetimi altındaki (yani geçici depola statüsündeki) ithalat vergilerine tabi eşyanın, kanuna aykırı olarak gümrük gözetimi dışına çıkarılması halinde gümrük yükümlülüğü doğar. Bu fiili işleyen ve iştirak edenlerin, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun ve diğer kanunlardan kaynaklanan cezai sorumlulukları saklıdır.


Serbest Dolaşıma Giriş
Serbest Dolaşıma Giriş Nedir?
Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür.

Ticaret politikası önlemleri, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararının 4 üncü ve Gümrük Yönetmeliğinin 257 nci maddelerinde tanımlandığı şekilde dar anlamda değil, eşyanın ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş önlemler meyanında bir eşyanın ticaretine ilişkin olarak uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülükler ya da kanun, kararname, yönetmelik ve benzeri mevzuat çerçevesinde, ilgili kurumlarca belirlenmiş özel düzenlemeleri de kapsayacak şekilde geniş anlamdadır.

Serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerinin uygulanması halinde, eşya serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünü kazanır.


Kimler İthalat Yapabilir ve İthalata İlişkin Genel Bir Yasaklama veya Kısıtlama Var mıdır?
Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi numarası verilen her gerçek ve tüzel kişi ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilirler. Ancak, özel anlaşmalara dayanan ithalatta, kitap ve diğer yayınların ithalatında ve ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerde Dış Ticaret Müsteşarlığınca perakende satışına izin verilen malların ithalatında vergi numarasına sahip olma şartı aranmaz.

Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlığının korunması veya sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınan önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithali serbesttir.


Türkiye’ye İthali Yasak Eşya Nedir?
Türk Gümrük Tarife Cetveli ile özel kanunlar ve taraf olduğumuz anlaşmalar ve sözleşmeler ile ithali yasak edilmiş eşyanın serbest dolaşıma girişine izin verilmez. Türkiye'ye sokulması yasak olan eşya listesi Gümrük Yönetmeliğinin 25 no.lu ekinde yer almaktadır.

Özel Kanun, Kararname, uluslararası sözleşmeler ile bunlara istinaden çıkartılan mevzuat (Yönetmelik, Tebliğ gibi) uyarınca, esrar ve müstahzar afyon, ipek böceği tohumu, zirai amaçla kullanılan her türlü toprak, yaprak, sap, saman, ot ve tabii gübre, oyun alet ve makinaları, yasalara aykırı olarak bir fabrika veya ticaret markasını veyahut ticaret ünvanını taşıyan ürünler, sahte etiket ve ambalaj maddesi, Dış Ticaret Müsteşarlığınca her yıl yayımlanan "Bazı Boyar Maddelerin İthaline İlişkin Tebliğ" kapsamında yer alan bazı boyar maddeler ile yine her yıl Dış Ticaret Müsteşarlığınca yayımlanan "Çevrenin Korunması Bakımından Kontrol Altında Tutulan Madde ve Atıklara İlişkin Tebliğ" kapsamında yer alan atıkların Türkiye'ye ithali yapılamaz.

Bu konu ile ilgili olarak, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (İthalat Şube Müdürlüğü ithalat@gumruk.gov.tr) daha fazla bilgi temin edilebilir.

Türkiye’ye İthali Belli Kurum ve Kuruluşlara Bırakılmış Eşya Nedir?
Özel kanunlar gereğince Türkiye’ye ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılan eşya, ancak bu kurum veya kuruluşlar veya bunların yetki verdiği kurum veya kuruluşlarca ithal edilebilir. Halen ithali belli kurum veya kuruluşlara bırakılan eşyaya ait liste Gümrük Yönetmeliğinin 26 no.lu ekinde gösterilmiştir. Buna göre;

Kına kına kabukları, potasyum iyodür, kına kına alkolidleri ve bunları türevleri, Kızılay Genel Müdürlüğü; 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkilerin İnhisarı Kanunu kapsamına giren alkollü müstahzarlar, Tekel Tütün Mamulleri Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile bu kuruluş tarafından inhisar kapsamında olmadığına karar verilmesi durumunda meşrubat sanayiine dahil kuruluşlar; zehirli gazlar, Milli Savunma, Sağlık, Tarım ve Köy işleri, Orman, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları veya Gümrük Müsteşarlığının ihtiyacı için bu kuruluşlar; işlenmemiş değerli madenler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Kıymetli Madenler Borsası üyesi kıymetli maden aracı kuruluşları; yaprak tütün ve tütün döküntüleri, tütün veya tütün yerine geçen maddelerden yapılmış purolar, uçları açık purolar, sigaralar ve sigaralar, diğer mamul tütün ve mamul tütün yerine geçen maddeler, "homojenize" veya yeniden tertip edilmiş tütün, tütün hülasa ve salçaları, Tekel Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ilgilendirildiği Bakanlıktan, tütün ve tütün mamulleri üretmek üzere fabrika açma ve işletme izni sahibi (ithalatta ibraz edilecektir) imalatçılar; çek kağıtları, Bankalar; harp silahları, (93.01 tarife pozisyonlu eşya) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, MİT Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Olağanüstü Hal Valiliği veya bu kuruluşlarca yetki verilen kurum veya kuruluşlar tarafından ithal edilebilir.
Bu konu ile ilgili olarak, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (İthalat Şube Müdürlüğü ithalat@gumruk.gov.tr) daha fazla bilgi temin edilebilir.


Türkiye’ye İthalinde Belli Merciin İzni Aranacak Eşya Nedir?
Yine, özel kanun, kararname, tüzük ve tebliğ hükümlerine göre Türkiye’ye ithalinde belli merciin izni aranacak eşya, ancak tabi olduğu mevzuata uygunluğu tespit edilmek suretiyle Türkiye Gümrük Bölgesine sokulabilir. Halen yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre Türkiye’ye ithalinde belli merciin izni aranacak eşyaya ilişkin liste Gümrük Yönetmeliğinin 27 no.lu ekinde yer almıştır. Geniş kapsamlı ve pek çoğu İthalat Tebliğleri ve Dış Ticarette Standardizasyon Tebliğleri ilgilidir.

Bu konu ile ilgili olarak, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (İthalat Şube Müdürlüğü ithalat@gumruk.gov.tr) daha fazla bilgi temin edilebilir.


Yalnızca Belirli Gümrük İdarelerinden İthal Edilebilecek Eşya Nedir?
Türkiye'de serbest dolaşıma girecek ölçü ve tartı aletlerinin, Sanayi Bakanlığı (Ölçüler ve Kalite Kontrol Genel Müdürlüğü) yetkililerince muayene edilerek doğrululuklarının tespiti, filmlerin ise 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu ve 7/8/1986 tarihli ve 86/10901 sayılı Kararname eki Sinema, Video ve Müzik Eserlerinin Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğü bünyesinde bulunan Film Denetleme Kurulunca denetlenmesi esastır.

Hayvan ve hayvansal maddeler, bitki ve bitki parçaları ve gıda maddelerinin muayenesi, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Mevzuatı çerçevesinde Dış Ticarette Standardizasyon Tebliğleri kapsamında yer aldığından bu konuya burada ayrıca değinilmeyecektir. Ancak, hayvan ve hayvansal maddeler ile bitki ve bitki parçaları, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Gümrük Müsteşarlığınca birlikte kararlaştırılan gümrük liman ve kapılarından yurda sokulabilir.

Bunların dışında kıymet, tarife, menşe ve standartlar yönünden etkin bir denetimin yapılabilmesi amacıyla bazı ihtisas gümrükleri kurulmuştur. Bazı eşya yalnızca bu gümrük idarelerinden ithal edilebilmektedir. Buna örnek vermek gerekirse, ithalata konu motorlu kara taşıtları, traktörler, motosikletler ve aynı manifesto ile gelen bunlara ait aksam, parça ve aksesuarlarının gümrük işlemleri Yeşilköy Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü ve Gebze Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğünce; tekstil ürünlerinin ithalat işlemleri Bursa ve Halkalı Tekstil İhtisas Gümrük Müdürlüklerince; bazı petrol ürünlerinin ithalat işlemleri Gebze Petrokimya Ürünleri İhtisas Gümrük Müdürlüğünce yapılabilmektedir. Buralardan ithali zorunlu eşya ile bu ürün grupları içinde yer almakla birlikte diğer gümrük idarelerinden ithal edilebilmesine ilişkin istisnalar adı geçen ihtisas gümrük müdürlüklerinin kurulmasına ilişkin mevzuatta gösterilmiştir.

Bu konu ile ilgili olarak, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Gümrük İşlemleri Şube Müdürlüğü gis@gumruk.gov.tr) daha fazla bilgi temin edilebilir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İçin Beyanda Bulunmadan Önce Eşyayı Doğru Beyan Edebilmek İçin Nelere Yapılabilir?
Serbest dolaşıma girecek eşyanın sahipleri veya onların yerine harekete yetkili olanlar, beyanlarını doğru yapabilmek üzere, gümrük idaresinin yazılı izniyle geçici depolama yerine gelmiş eşyasını, geçici depolama yeri ve gümrük memurlarının gözetimi altında tartıp muayene edebilecekleri gibi, ticari mahiyette olmamak şartıyla numune alabilir ve ekspertiz incelemesi yaptırabilir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Çerçevesinde Beyanda Bulunmak İçin Bir Süre Sınırlaması Var mıdır?
Deniz yoluyla gelen ve geçici depolama yerine konulan eşya için, özet beyan verildiği tarihten itibaren 45 gün, diğer bir yolla gelen eşya ise 20 gün içinde serbest dolaşıma giriş rejimi için beyanda bulunulması zorunludur.

Ancak, beyan sahibinin iradesi dışında bir mücbir sebebin varlığı halinde, süreler, işlemlerin tamamlanabilmesi amacıyla Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) uzatılabilir. Bu şekilde bir süre uzatımının yapılabilmesi için, beyan sahibinin iradesi dışında ve kendi ihmal veya kusurundan kaynaklanmayan mücbir sebebin ilgili kurum veya kuruluşlardan alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu mücbir sebep belgesinin yirmi veya kırk beş günlük sürelerin bitiminden önce talebi belirten bir dilekçe ekinde ilgili gümrük müdürlüğüne sunulması gerekir.
Antrepolarda bulunan eşya için beyanda bulunma açısından herhangi bir süre sınırı yoktur.
Bu konuya ilişkin daha fazla bilgi, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Tasfiye Şube Müdürlüğü) temin edilebilir.

6.9 Kanunda Öngörülen Süreler İçinde Beyanda Bulunulmaması Halinde Ne Olur?
45 veya 20 günlük süreler içinde kendilerine gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayini için gerekli işlemlere başlanmamış eşya, herhangi bir adli veya idari takibata konu olmaması halinde gümrük mevzuatının tasfiye edilecek eşyaya ilişkin işlemlere dair hükümleri ve Tasfiye Tüzüğü hükümlerine göre tasfiye edilir.

Bu konuya ilişkin daha fazla bilgi, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Tasfiye Şube Müdürlüğü) temin edilebilir.


Kimler Beyanda Bulunabilir? Beyan Sahiplerinin Genel Sorumlulukları Nelerdir?
Eşya sahipleri veya temsilcileri tarafından beyanda bulunabilirler. Beyannameye düzenleyip imzalayan bu kişiler beyan sahibi sayılır.

Bu şekilde düzenlenip imzalanan beyannameler ile bu beyannameler kapsamı eşya ve söz konusu eşyanın beyan edildiği serbest dolaşıma giriş rejimine ilişkin hükümlerin uygulanması için gerekli olan belgeler gümrük idarelerine yukarıda belirtilen kişiler veya gümrük müşavir yardımcıları tarafından verilir.

Beyanın yukarıda belirtildiği şekilde, sadece mal sahipleri, dolaylı temsilcisi durumundaki gümrük müşavirleri veya şirketlerin kendi işlemlerine münhasır olmak üzere yetkili kıldıkları memurları tarafından yapılması esastır.

Bir beyannamenin tescilinin belirli bir kişi için özel yükümlülükler getirmesi halinde bu beyanın söz konu kişi tarafından veya bu kişi hesabına yapılması ve beyan sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olması gerekir.

Doğrudan ve dolaylı temsil çerçevesinde gümrük idarelerine verilen beyannamede imzası bulunan kişiler cezai hükümlerin uygulanması açısından beyannamede belirtilen bilgiler ile beyannameye ekli belgelerin doğruluğu ve ilgili rejimin gerektirdiği bütün yükümlülüklere uyulmasından sorumludurlar. Doğrudan temsil durumunda bu sorumluluk adına hareket edilenlere aittir.


Temsil Hakkı, Doğrudan ve Dolaylı Temsil Nedir?
Bütün kişiler, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilirler.

Transit taşımacılık yapan veya arızi olarak beyanda bulunan kişiler hariç olmak üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan kişilerdir.

Temsil, doğrudan veya dolaylı olabilir. Temsilci, doğrudan temsil durumunda başkasının adına hareket eder. Dolaylı temsil durumunda ise kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket eder. Temsilci, temsil edilen kişi namına hareket ettiğini beyan etmek, temsilin doğrudan veya dolaylı olduğunu belirtmek ve sahip olduğu temsil yetki belgesini gümrük idarelerine ibraz etmek zorundadır.

Bu konu ile ilgili olarak, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Gümrük Müşavirleri Şube Müdürlüğü) daha fazla bilgi temin edilebilir.

Bir başka kişi adına veya hesabına hareket ettiğini beyan etmeyen ya da bir temsil yetkisine sahip olmadığı halde, başka bir kişi adına ya da hesabına hareket ettiğini beyan eden kişi, kendi adına ve kendi hesabına hareket ediyor sayılır.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İçin Nasıl Beyanda Bulunabilirim?
Bütün diğer gümrük rejimlerinde olduğu gibi, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın serbest dolaşıma girişi talebi, yükümlünün gümrük idaresine beyanda bulunması suretiyle yapılmaktadır. Gümrük beyanı; yazılı olarak, sözlü olarak, bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla veya eşya sahibinin bu eşyayı bir gümrük rejimine tabi tutma isteğini ifade ettiği herhangi bir tasarruf yoluyla yapılabilir.

Ticari nitelikli eşya ithalatında bu beyan şekillerinden en sık kullanılanı bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla beyan şeklidir. Rakamsal bir değer vermek gerekirse her 100 beyandan yaklaşık 95’i bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla yapılmaktadır. Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla beyan, bugün itibariyle dar anlamda,yazılı beyanın BİLGE yazılımının kullanıldığı bilgisayar ortamında yapılmasıdır.

Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla beyanda bulunulabilmesi için beyanda bulunacakların önceden ithalatın yapılacağı gümrük idaresinden kullanıcı kodu ve şifresi almaları zorunludur. Bu şekilde kullanıcı kodu ve şifresi alanlar, gümrük idarelerindeki veri giriş terminallerini (yerel alan ağı) veya ofislerindeki bilgisayarlarını (geniş alan ağı) kullanarak beyanda bulanabilirler.
Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla beyan çerçevesinde, beyanda bulunan kişilerin beyana ilişkin bilgileri bilgisayar veri tabanına girmesiyle beyanname tescil edilmiş olur ve o tarihten itibaren gümrük yükümlülüğü başlar.

Yazılı beyan, normal veya basitleştirilmiş usul dairesinde yapılır.
Yazılı beyan, Gümrük Yönetmeliğinin 16 no.lu ekinde yer alan gümrük beyannamesi ile yapılır.


Gümrük Beyannamesi (Tek İdari Belge – TİB) Nereden Temin Edilebilir?
Gümrük beyannamelerinin, Gümrük Yönetmeliğinin 16 no.lu ekindeki örneğe uygun olarak basımı ve dağıtımı Gümrük Vakfı tarafından yapılmaktadır. Gümrük Vakfının size en yakın temsilciliğini öğrenmek ve bu konuda daha fazla bilgi edinmek için Gümrük Vakfı ile temasa geçilmelidir.


Gümrük Beyannamesi Nasıl Doldurulur? (ayrıntılı bilgi için üzerine tıklayınız)
Serbest dolaşıma giriş rejimi çerçevesinde verilecek beyannamenin doldurulmasında Gümrük Yönetmeliğinin 17 no.lu ekinde yer alan kullanma talimatı esas alınır.

Gümrük idaresine verilecek beyannamenin, serbest dolaşıma giriş rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanması için gerekli bütün bilgileri içermesi ve beyan sahibi tarafından imzalanması gerekmektedir.


Basitleştirilmiş Usul Nedir?
Basitleştirilmiş usul, serbest dolaşıma giriş rejimi dahil gümrük rejimleri çerçevesinde yapılacak beyanda gümrük idarelerince, beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bazılarının eklenmemesine ve kaydedilmesi gereken bazı bilgilerin beyannameye yazılmamasına; sözü edilen beyanname yerine, eşyanın ilgili gümrük rejimine tabi tutulması talebi ile birlikte, ticari veya idari bir belgenin verilmesine; eşyanın ilgili rejime geçişinin kayıt yoluyla yapılmasına izin verilmesidir.

Basitleştirilmiş usulden yaralanılabilmesi için Gümrük Yönetmeliğinin ilgili maddelerinde belirtilen şartları yerine getirilmesi ve Gümrükler Genel Müdürlüğünden yazılı izin (Basitleştirilmiş Usul İzin Belgesi) alınması gerekmektedir.

Bu konuya ilişkin detaylı bilgi Gümrükler Genel Müdürlüğünden (Basitleştiril Usul Şube Müdürlüğü) temin edilebilir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Hükümlerinin Uygulanması Bakımından Eşyanın Tarife Pozisyonu, Gümrük Kıymeti ve Menşeinin Doğru Beyan Edilmesinin Önemi Nedir?
Türkiye’ye ithal edilecek eşyanın, 12’li bazda Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun doğru tespit edilmesi ve doğru beyan edilmesi oldukça önemlidir. Keza, eşya uygulanacak ithalat vergileri oranlarının, herhangi bir yasaklık veya kısıntı veya ticaret politikası önlemine tabi olup olmadığının ve tercihli tarife uygulamalarından faydalanıp faydalanamayacağının tespiti tamamen buna bağlıdır. Ayrıca, eşyanın beyan edilen tarife pozisyonu ile gümrük idaresince tespit edilen tarife pozisyonu arasında %5’i aşan gümrük vergisi farkına neden olacak bir farklılık olması halinde para cezası uygulanmaktadır. Bu konuya ilişkin Not okunmalı ve/veya bu konu ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için Gümrükler Genel Müdürlüğü (Tarife Şube Müdürlüğü – tarife@gumruk.gov.tr) ile temasa geçilmelidir.

Türkiye’ye ithal edilebilecek eşyanın büyük çoğunluğu (hemen hemen tamamı) ad volorem esasına göre, yani kıymeti üzerinden vergiye tabidir. Bu nedenle, eşyanın gümrük kıymetinin doğru beyan edilmesi, kıymet ihtilaflarının önüne geçilmesi ve kıymet farklılığı nedeniyle uygulanacak para cezasından kaçınılması bakımından önemlidir. Bu konuya ilişkin Not okunmalı ve/veya bu konu ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için Gümrükler Genel Müdürlüğü (Kıymet Şube Müdürlüğü) ile temasa geçilmelidir.

Çoğu ticaret politikası önlemleri ile tercihli tarife uygulamaların önemli bir bölümü eşyanın menşeine bağlıdır. Bu nedenle, eşyanın menşeinin doğru beyan edilmesi ve eşyanın tercihli menşei nedeniyle uygulanan tercihli tarifeden yararlanma isteğine bağlı olarak eşyanın menşeinin tevsikini sağlayacak menşe ispat belgesinin ibrazı oldukça önemlidir. Bu konuya ilişkin Not okunmalı ve/veya bu konu ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için Gümrükler Genel Müdürlüğü (Menşe Şube Müdürlüğü) ile temasa geçilmelidir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Çerçevesinde Sahte Menşeli Eşya ve Zarfların Önemi Nedir?
Gerek üzerlerinde, gerek iç ve dış ambalajlarında üretildiği ülkeden başka bir ülke ürünü olduğunu gösteren veya böyle bir izlenim uyandıran isim ya da simgeler taşıyan eşya sahte menşeli eşyadır.

Sahte menşeli eşya ile, Türk menşeli eşyada kullanılmak üzere ve bunların başka ülke menşeli olduğunu gösterecek veya böyle bir izlenim uyandıracak nitelikte, üzerleri yabancı dilde yazılı veya basılı her türlü boş zarf, şerit, etiket, damga ve benzeri eşya ile Türkiye’de düzenlenebilecek belgelerin başka ülkelerde düzenlenmiş gibi gösterebilecek nitelikte, üzerleri imzalı veya imzasız olsun, Türkiye’de yerleşik olmayan yabancı firmalara ait proforma faturalar hariç boş faturaların Türkiye’ye ithaline izin verilmez.

Bu konuya ilişkin Not okunmalı ve/veya bu konu ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için Gümrükler Genel Müdürlüğü (Menşe Şube Müdürlüğü) ile temasa geçilmelidir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Çerçevesinde Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Korunmasının Önemi Nedir?
Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması mevzuatı çerçevesinde marka, işaret, endüstriyel tasarım hakları ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamına giren hakların korunmasında uygulanacak gümrük işlemlerine ilişkin düzenleme, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 57 nci maddesi ile Gümrük Yönetmeliğinin 176 ila 182 nci maddelerinde yer almaktadır.

Bu konu hakkında gümrük işlemleri ile ilgili olarak daha fazla bilgi edinilmek istenilmesi halinde Gümrükler Genel Müdürlüğü (İthalat Şube Müdürlüğü – ithalat@gumruk.gov.tr) ile, fikri hakların korunması ile ilgili daha fazla bilgi için Kültür Bakanlığı ile ve sınai mülkiyet haklarının korunması ile ilgili daha fazla bilgi için Türk Patent Enstitüsü ile temasa geçilmelidir.


Beyanname Nasıl Tescil Edilir ve Tescilden Sonra Beyannamede Düzeltme Yapılabilir mi?
Daha önce de belirtildiği üzere, beyanname, beyana ilişkin bilgilerin BİLGE yazılımı aracılığı ile gümrük idaresinin bilgisayar veri tabanına girilmesini müteakip bilgisayar sistemi tarafından otomatik olarak tescil sayısı verilmesiyle beyanname tescil edilmiş olur. Beyannamenin tescil tarihi de BİLGE tarafından tescil sayısı ile birlikte o günün tarihi olarak verilir. Bu şekilde yükümlüsü veya temsilcisi tarafından elektronik ortamda tescil edilen beyannamenin, Gümrük Yönetmeliğinin 16 no.lu ekinde yer alan örneğe uygun Tek İdari Belge üzerine bilgisayar çıktısı alınıp imzalandıktan sonra ekleri ile birlikte idareye teslim edilmesi gerekmektedir.

Üzerinde silinti ve kazıntı yapılmış beyannameler kabul edilmez. Tescilden sonra, beyanname üzerinde düzeltme yapılamaz. Ancak, gümrük idaresinin iznine bağlı olarak, eşyanın cins, nev'i ve niteliği ile marka ve numaraları dışında ağırlığı, ölçüsü, adeti veya kıymeti yönlerinden bir veya daha fazla bilginin, yükümlüsü veya temsilcisinin yazılı talebi ve idare amirinin izni ile düzeltilmesi mümkündür.

- Beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden,
- Söz konusu bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,
- Eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolüne ilişkin hükümler saklı kalmak üzere, eşyanın teslim edilmesinden,
Sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez.
Bu konuda, Gümrükler Genel Müdürlüğünden (BİLGE Destek Şube Müdürlüğü) daha detaylı bilgi temin edilebilir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İçin Tescil Edilen Beyanname İptal Edilebilir mi?
Serbest dolaşıma giriş rejimi çerçevesinde tescil edilmiş bir gümrük beyannamesinin iptali, beyan sahibinin talebi üzerine ve eşyanın yanlışlıkla serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmasına veya beyan edildiği rejime tabi tutulmasının özel nedenlerle artık mümkün olmadığına ilişkin kanıtlayıcı belgelerin ibraz edilmesi halinde mümkündür. Ancak, gümrük idarelerince beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmiş olduğu hallerde, muayene sonucu alınmadan beyannamelerin iptaline ilişkin talepler kabul edilmez ve eşyanın tesliminden sonra beyannameler iptal edilmez.

Eşyanın tesliminden sonra beyannamenin iptali ancak, eşyanın kullanılmamış olması halinde ve muayene edilmemiş olması, gümrük idaresince, yapılan işlemlerde hata tespit edilmemiş olması veya beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasının mümkün olmadığının yükümlüsünce ispat edilmesi halinde mümkündür.

Beyannamenin iptaline ilişkin taleplerin kabulü, bu taleplerin 20 ve 45 günlük süreler içerisinde yapılması ve eşyanın muayenesi sonucunda cezayı gerektirir bir hale veya ticaret politikası önlemlerine, 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Kanununa ilişkin mevzuat veya 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümlerine göre cezai bir durumun olmamasına bağlıdır. Cezayı gerektirir bir durumda para cezasının ödenmesi halinde, talep kabul olunur. Beyannamenin iptali yürürlükteki cezai hükümlerin uygulanmasına engel oluşturmaz.
Daha önce serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında tescil edilmiş ve yukarıda açıklandığı şekilde iptal edilmiş eşyanın yeni bir gümrük rejimine tabi tutulmasına ilişkin talep gümrük idarelerince kabul edilir.


Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi İçin Tescil Edilen Beyannameye Eklenmesi veya Eşyanın Tesliminden Önce İbraz Edilmesi Gerekli Belgeler Nelerdir? (ayrıntılı bilgi için başlığa tıklayabilirsiniz)
Yükümlüsü veya temsilcisi tarafından tescil elektronik ortamda tescil edilerek bilgisayar çıktısı alınan gümrük beyannamesinin gümrük idaresine verilmesinden önce eşyanın orijinal faturası ve ithal eşyasına ait kıymet bildirim formunun eklenmesi zorunludur. Bu belgeler yanında ihtiyari veya duruma bağlı olarak; ödeme şekline göre navlun faturası ve/veya sigorta poliçesi, konşimento veya yük senedi, çeki listesi, serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerinin uygulanmasının ön izne tabi olması veya tercihli tarifeden yararlanılmak istenilmesi halinde, kontrol belgesi, menşe şahadetnamesi gibi belgeler ve işlenmiş tarım ürünleri beyan formu gibi özel hükümlere göre ibrazı gereken diğer belgelerin de beyanname ile birlikte gümrük idaresine verilmesi gerekmektedir.

Beyannameye eklenmesi ve/veya eşyanın teslimi veya bazı hallerde gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten önce ibrazı gerekli belgeler, eşyanın cins, nev’i ve niteliğine, ticaretin yapıldığı ülke veya ülke grubuna, ikili ve çok taraflı anlaşmalara, eşyanın teslim şekline, ithalat bedelinin ödeme şekline, menşeine ve genel olarak eşyanın ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş önlemlere, yani, bir eşyanın ticaretine ilişkin olarak uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülükler ya da kanun, kararname, yönetmelik ve benzeri mevzuat çerçevesinde, ilgili kurumlarca belirlenmiş özel düzenlemelere tabi olup olmadığına bağlıdır.


Serbest Dolaşıma Girecek Eşya Ne Şekilde ve Hangi Usulde Muayene Edilecektir?
Gümrük idareleri, beyanın doğruluğunu araştırmak üzere; beyanname ile ilgili ve beyannameye ekli belgeleri kontrol edebilir ve beyannamenin içerdiği bilgilerin doğruluğunu araştırmak amacı ile beyan sahibinden diğer belgeleri de vermesini isteyebilir, eşyayı muayene edebilir ve ayrıntılı muayene veya tahlil amacıyla numune alabilirler.

Tescilden sonra, yazılı beyanın doğruluğu, muayene memurları tarafından yapılacak fiziki muayene veya belge kontrolü yapmak suretiyle tespit edilir.

Beyanın veri işleme tekniği yoluyla yapılmış olması halinde, BİLGE muayenenin belge kontrolü usulü ile mi yoksa fiziki muayene usulü ile mi ve kim tarafından muayene edileceğini otomatik olarak belirler. BİLGE yazılımı tescil edilmiş her 100 beyannameden yaklaşık 80’ini belge kontrolü ile muayeneye, 20’sini de fiziki muayeneye yönlendirir. Bu yönlendirme rastgele ve ithalatçı firma, eşyanın niteliği, eşyanın geldiği ülke vb. İle ilgili risk analizi sonuçlarına yapılmaktadır.

Beyanın doğruluğunun belge kontrolü yapılmak suretiyle tespiti halinde, muayene memuru beyannamedeki bilgileri ve eklerini inceleyerek, tarife, kıymet, miktar, yasaklayıcı ve kısıtlayıcı önlemler ve duruma göre telafi edici vergi söz konusu ise, buna ilişkin belge kontrollerini yapacaktır.

Fiziki muayene eşyanın, dıştan muayenesi, sondaj usulü ile muayenesi, kısmen muayenesi ve tam tespit usulü ile muayenesi yöntemlerinden birisi ile yapılabilir.
Eşyanın hangi usulde fiziki muayeneye tabi tutulacağı muayene memurunca belirlenir. Muayene memurları, ithalat vergilerini tahakkuk ettirmek veya muaflık hükümlerini uygulamak veya Dış Ticaret Rejimi ve Türk Parasının Kıymetini Koruma Kararları ile Gümrük Kanunu ve diğer kanunların hükümleri bakımından yapılacak işlemleri belirlemek amacıyla, kapların cins, nev'i, marka, numara ve adetlerini, eşyanın vergiye esas olan ağırlık ve diğer ölçüleri ile cins, nev'i, nitelik, menşe ve kıymetinin tespitini kapsayacak şekilde eşyayı muayene ederler.
Beyanname kapsamı eşyanın muayene edilmesi halinde, muayene sonuçları, muayene edilmemesi halinde ise, beyannamede yer alan bilgiler, eşyanın tabi olduğu gümrük rejimi hükümlerinin uygulanmasında esas alınır.


İthalatta Ödeme Şeklinin Önemi Nedir?
İthalat bedeli vadeli ödeme şekillerinden (mal mukabili, kabul kredili ve vadeli akreditif) birisi ile yapıldığında, ithalatçıların ithalat bedeli üzerinde %6 oranında Kaynak Kullanımını Destekleme Fonunu beyannamenin tescilinden (gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten) önce aracı bankaya yatırmaları ve fon kesintisi yapıldığını Fon Alındı Makbuzu ile gümrük idaresine tevsik etmeleri gerekmektedir. Peşin ödeme şekillerinde, ki ödemenin peşin yapıldığının da gümrük idaresine ispatı gerekir, böyle bir durum söz konusu değildir.

Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Çerçevesinde Eşyanın Teslimi Başka Hangi Şartlara Bağlıdır?
Serbest dolaşıma girecek eşyanın teslimi, eşya için uygulanması gereken ticaret politikası önlemleri var ise bu önlemlerin uygulanmasına ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi şartına bağlıdır.

Tercihli Tarife Uygulamaları (Sıfır veya İndirimli Oranda/Miktarda Gümrük Vergisi Uygulanması) Nelerdir?
Tercihli tarife uygulaması, iki ya da daha çok ülkenin yaptıkları ticaret anlaşması uyarınca, aralarındaki ticarette karşılıklı olarak ya da bir ülkenin belli ülke ya da toprak parçaları menşeli eşyaya tek taraflı olarak veya eşyanın niteliği ve kullanım alanına bağlı olarak daha düşük tarife (daha düşük gümrük vergisi oranları) uygulaması anlamındadır.

Tercihli tarife uygulamalarına konu eşya;
- Avrupa Birliğinde serbest dolaşımda bulunan,
- Tercihli menşe statüsüne sahip olan,
- Tarife kotası (kontenjanı) uygulanan eşya,
- Gümrük vergisi geçici olarak askıya alınan eşya listesi kapsamında yer alan,
- Nihai kullanıma konu,
Eşyadır.

Tercihli tarife uygulanmasına konu eşya ve tercihli tarife uygulanmasından faydalanılabilmesi için gerekli şartlar hakkında daha fazla bilgi Gümrükler Genel Müdürlüğünden (İthalat, Menşe ve AB ve Dış İlişkiler Şube Müdürlükleri) temin edilebilir.

Geçici olarak yurt dışına ihraç edilen eşya ve geri gelen eşya tekrar serbest dolaşıma sokulabilir mi?
Aynen ihraç edildiği durumda olması hali hariç, hariçte işleme rejimi çerçevesinde Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilen eşya ve ihracı, bir dış ticaret önlemine konu olan eşya dışında, serbest dolaşımda bulunan eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildikten sonra üç yıl içinde yeniden serbest dolaşıma girmesi halinde ve beyan sahibinin talebi üzerine, ithalat vergilerinden muaf tutulur. Üç yıllık süre, beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle uzatılabilir.

Geri gelen eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilmeden önce, nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş olduğu hallerde, eşyanın aynı amaca yönelik olarak tekrar serbest dolaşıma sokulmak istenmesi durumunda, bu eşyaya indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanır. İthal amacının aynı olmaması halinde, söz konusu eşyaya uygulanacak ithalat vergileri tutarı, serbest dolaşıma ilk girişi sırasında alınmış tutar kadar indirilir. Ancak, serbest dolaşıma ilk girişi sırasında alınmış tutarın geri gelen eşyanın yeniden serbest dolaşıma girişi sırasında alınacak tutardan daha fazla olması halinde hiçbir iade yapılmaz.

ATA karnesiyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışına geçici ihraç edildikten sonra yeniden ithal edilen serbest dolaşımda bulunan eşyanın serbest dolaşıma girişi, işlemleri aynı ATA karnesiyle yapılması kaydıyla mümkündür.

Serbest dolaşıma giriş işlemleri hangi süreler içerisinde tamamlanmalıdır?
Geçici depolama yerinde bulunan ve serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında beyanda bulunulan eşyanın gümrük işlemleri, deniz yoluyla gelenler için 45 gün, diğer yollarla gelenler için ise 20 gün içinde tamamlanmalıdır. Aynı maddenin 3 üncü fıkrası, şartlar gerektirdiği takdirde Gümrük Müsteşarlığının bu sürelerden daha kısa bir süre saptayabileceği veya bu sürelerin uzatılmasına izin verebileceği hükmünü barındırır. Bu konuyla ilgili olarak, 09.02.2000/23959 tarihli/sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğinin (Süre Değişimi) incelenmesi ithalatçılar açısından faydalı olabilir.

Gümrük antrepolarında bulunan eşya için, serbest dolaşıma giriş rejimine ilişkin beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren otuz gün içinde bitirilmesi gerekir.



Gümrük Yükümlülüğü
İthalatta Gümrük Yükümlülüğü Ne Zaman Doğar Ne Zaman Başlar?
Serbest dolaşıma giriş rejiminde, bir başka ifade ile ithalatta, gümrük yükümlülüğü, ithalat vergilerine tabi eşyanın serbest dolaşıma girmesi halinde doğar; ilgili beyannamenin tescil tarihinde başlar. (Basitleştirilmiş usulde yapılan beyanlarda basitleştirilmiş işlemlere ilişkin beyannamenin ya da faturanın tescil edildiği ya da tescil hükmünde olan kayıt işleminin yapıldığı tarihte başlar)

İthalat Vergilerinden Kim(ler) Sorumludur?
İthalat vergilerinden sorumlu kişi, beyan sahibidir. Dolaylı temsil durumunda, hesabına gümrük beyanında bulunulan kişi de yükümlüdür.

Serbest dolaşıma giriş rejimi için beyanda kullanılan veriler, kanunen alınması gereken vergilerin tamamen veya kısmen tahsil edilememesine sebep olduğu takdirde, beyanın yapılabilmesi için bu verileri veren ve bu verilerin yanlış olduğunu bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler de gümrük vergilerinden sorumludur.

Aynı gümrük vergilerinin ödenmesinden birden çok yükümlünün sorumlu olduğu hallerde, bunlar söz konusu vergilerin ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.

İthalat Vergileri Nasıl Hesaplanır?
Bir eşyaya uygulanacak ithalat vergileri tutarı, bu eşyaya ilişkin gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına göre belirlenir.

Serbest dolaşıma giriş rejimi çerçevesinde beyanın bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla yapıldığı hallerde, ithalat vergileri BİLGE tarafından beyannamenin tescili sırasında otomatik olarak hesaplanır. Beyanın yazılı olarak yapıldığı hallerde, ithalat vergileri muayene memuru tarafından hesaplanır.

İthalat Vergileri Ne Zaman ve Nerelere Ödenir?
İthalat vergileri tahakkukun kesinleşmesini takiben (yükümlünün ithalat vergilerine öngörülen süreler içinde idari veya adli yargı mercileri nezdinde itiraz edilmemesi), bir başka ifade ile ithalat vergilerinin kesinleşmiş kamu alacağı haline gelmesinden sonra, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda öngörülen usullere göre ödenir.

Süresi içinde ödenmeyen kesinleşmiş gümrük vergileri hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri (kanunu incelemek için tıklayınız) uygulanır.

İthalat vergileri, gümrük idarelerinde gümrük saymanlıklarına veya yetki verilen bankalara Türk Lirası olarak ödenir.

Yanlışlıkla Fazla Alınan Vergiler Geri Verilir mi?

Kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen ithalat vergileri geri verilir. Kanunen tahakkuk ettirilmemeleri gerektiği halde tahakkuk ettirilen ithalat vergileri kaldırılır.
Ancak, kanunen ödenmemesi veya tahakkuk ettirilmemesi gereken ithalat vergileri ilgili kişinin kasten yaptığı bir tahrifat sonucunda ödenmiş veya tahakkuk ettirilmişse, bu vergilerin geri verilmesine veya kaldırılmasına ilişkin talepler kabul edilmez.

Kanunen ödenmemeleri gereken ithalat vergileri, söz konusu vergilerin yükümlüye tebliğ edilmesi ve ilgilinin 3 yıl içinde gümrük idaresine müracaatı üzerine geri verilir veya kaldırılır.

Gümrük İdaresi Eksik Alınan Vergileri Sonradan İsteyebilir mi?
Yapılan denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen ithalat vergileri, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren 3 yıl içinde istenebilir. Bu şekilde sonradan istenen ithalat vergilerinin, (yükümlünün düzeltme ve itiraz hakkı saklı kalmak üzere) yükümlüye tebliğ edildiği tarihten itibaren on gün içinde ödenmesi zorunludur.

Tebliğ Edilen Vergilere İtiraz Edilebilir mi?
Kişiler, tebliğ edilen ithalat vergilerine ve cezalara karşı 7 gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde doğrudan itirazda bulunabilecekleri gibi, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ilgili gümrük idaresine verecekleri bir dilekçe ile düzeltme talebinde de bulunabilirler. Aynı şekilde düzeltme taleplerine ilişkin kararlara da yine kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde itirazda bulunabilirler.

Yapılan itirazlarla ilgili olarak Gümrük başmüdürlükleri ile Gümrük Müsteşarlığı kararlarına karşı işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün veya gümrük başmüdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabilir.

Gümrük Yükümlülüğü Hangi Hallerde Sona Erer?
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, gümrük yükümlülüğü;

- Vergilerin ödenmesi,
- Vergilerin kaldırılmasına karar verilmesi,
- Gümrük beyannamesinin iptal edilmesi,
- Eşyanın bir serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında tesliminden önce zapt ve müsadere edilmesi veya imha edilmesi; serbest dolaşımda olmayan eşyanın hazineye hiçbir masraf getirmeyecek şekilde, gümrük idaresinin gözetiminde imhası veya gümrüğe terk edilmesi; doğal özellikleri veya beklenmeyen haller yahut mücbir sebep nedeniyle telef veya kaybı,
- İthalat vergilerine tabi olup, Gümrük Kanununa aykırı şekilde Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşyanın müsadere edilmesi,

hallerinde sona erer.

İtiraz Hakkı
İtiraz hakkı, Gümrük Kanunu ile sağlanan haklardan belki de en önemli olanıdır. Keza kişiler, düzeltme taleplerine ilişkin kararlara, idari kararlara, gümrük vergilerine ve cezalara karşı 7 gün içinde kararı alan gümrük idaresinin bağlı bulunduğu gümrük başmüdürlüğü nezdinde itirazda bulunabilirler.

Ayrıca, gümrük vergilerinin hesaplanmasında esas alınan kimyevi tahlil sonuçlarına karşı da tebliğden itibaren 15 gün içinde gümrük başmüdürlüğüne yazılı olarak itiraz edilebilir.

Ancak, bu hakkın kötüye kullanılmaması önemlidir. Keza, Gümrük yükümlülüğünün doğmasından sonra yükümlü tarafından gümrük vergileri için ihtilaf yaratılarak idari yargı mercilerine başvurulması ve yargı kararlarının kısmen veya tamamen idare lehine kesinleşmesi durumunda, itiraz edilerek ihtilaf yaratılan tarih ile amme alacağının kesinleştiği tarih arasındaki süre için kesinleşen kısma 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır

kaynak: dtm

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder