Ödemeler Dengesi İstatistiği İlkeleri

1. Çift Kayıt Sistemi

Ödemeler dengesinde ana ilke, her bir işlemin eşit değerde iki ayrı kaleme iki kayıt ile çift kayıt muhasebe sistemine uygun olarak kaydedilmesidir. Bu kalemlerin biri pozitif (+) işaretle gösterilen alacak kaydı, diğeri ise negatif (-) işaretle gösterilen borç kaydıdır.

Başka bir deyişle, çift kayıt muhasebe sistemine göre her ekonomik işlemin bir “Alacak” bir de “Borç” olmak üzere iki kaydı gerekmektedir.

Ödemeler dengesi istatistiklerindeki kayıtların içeriği şöyledir;

Alacak (+) kayıtlar;
- Cari işlemlerde, reel kaynak (mal ve hizmet) ihracını
- Sermaye işlemlerinde, yükümlülük artışını veya varlık azalışını
Borç (-) kayıtlar;
- Cari işlemlerde, reel kaynak (mal ve hizmet) ithalini
- Sermaye işlemlerinde, yükümlülük azalışını veya varlık artışını

gösterir.

Çift Kayıt Sistemi hakkında ayrıntılı ve örnekli açıklamalar için tıklayınız.

2. Mülkiyet Değişimi
Çift kayıt prensibi çerçevesinde ekonomik işlemlerin alacak ve borç kayıtları mülkiyet değişiminin gerçekleştiği anda yapılır.

3. Piyasa Değeri
Ekonomik işlemlerin değerlendirilmesinde piyasa fiyatları kullanılır. Piyasa fiyatı, işlemin gerçekleştiği ve alıcı ile satıcının almaya ve satmaya razı oldukları fiyat olarak tanımlanabilir.

*Kaynak: TC Merkez Bankası