Bu modelde, her malın iki ülkedeki fırsat maliyetleri karşılaştırılır, yani hangi ürünü hangi ülke daha ucuza üretebilmektedir. Göreceli olarak en düşük olandan en yükseğe doğru sıralanır. İlk sıradakiler ihraç, son sıradakiler ise ithal edilmesi beklenen ürünleri gösterir.
En önemli noktalardan birisi de, bu ürünler arasındaki sınırı belirlemek için, ülkelerin paraları arasındaki değişim oranı, yani döviz kurlarının etkisi söylenebilir. Ayrıca ekonomik açıdan döviz kurlarının dış ticarete etkisi de bu temel üzerinden kurulmaktadır. Günümüzdeki döviz kurları savaşları olarak nitelenen ekonomik üstünlük mücadeleleri de bu yaklaşıma bağlıdır.
Basit bir örnek ile açıklamak gerekirse, şöyle bir tabloyla anlatabiliriz.
Tablodan anlaşılan Türkiye'de 1 birim makine üretimi için buğday için harcadığı kaynağın ve faktöründen 10 katına ihtiyaç duymaktadır. Yani Buğday üretimi için elverişli ama makine üretimi için değildir.
Yukarda bahsettiğimiz şekilde bir sıralama yapılırsa aşağıdaki tabloya sahip olmuş oluruz.
Tablolarda görülen durum döviz kurlarının eşit olduğu varsayımına dayanmaktadır. Fakat, günümüzde böyle bir durum pek olası değildir. Bu durumda dış ticaret açısından en önemli nokta olan döviz kurları konusuna gelirsek, Döviz Kurları dış ticaretin verimli bir şekilde gerçekleşmesi için aşağıdaki sınırlara sahip olmalıdır.
1 TL en fazla 4/3 Dolar, veya 1 TL en az 3/10 Dolar seviyesinde olmalıdır.
Bu sınırın altındaki bir durumda, Türkiye'de mallar oldukça pahalı olur ve ABD'ye mal satması mümkün olmaz. Ayrıca Dış Ticaretin önemli bir konusu olan Ödemeler Dengesi açık verir. Bu ifade edilen kur sınırlamaları dışındaki durumlarda ülkeler için büyük kaynak israfı söz konusudur. Bu yüzden günümüzde oldukça etkin bir şekilde ülkelerin kontrol kurmaya çalıştığı bir alan olarak görülmektedir.
Şimdi varsayılan döviz kurları ile Dış Ticaretin nasıl gerçeleşeceğini görmeye çalışalım. Aşağıdaki tabloda döviz kurları sonrası oluşan karşılaştırmalı üstünlüğü görebilmekteyiz.
Tabloda 1 TL nin 1/2 Dolar olması ve 1 TL nin 1/3 Dolar olması durumundaki malların karşılaştırılmasını görebilmekteyiz.
Eğer 1 TL = 1/2 Dolar kabul edilirse, Buğday ve Şarap Türkiye'de ucuza imal ediliyor, Makine ve Kağıt ise ABD'de ucuza imal edilmektedir.
Döviz kurundaki değişimin etkisi hakkında bilgi vermek gerekirse, tabloda görüldüğü gibi eğer Türkiye TL nin değerini düşürerek, 1 TL yi 1/3 Dolara eşit duruma getirirse, kendi açısından ihracatını geliştirmiş olacaktır, ve ödemeler dengesinden açık veriyorsa bunu da kapatabilme şansına sahip olacaktır.
Günümüzde uluslarası paraların değişim oranı genellikle otomatik olarak yani dalgalı kur şeklindedir, ama yine de Dış Ticaretin önemine istinaden ülkeler arasında bu konuda anlaşmazlıklara düşmesi mümkün olmaktadır. Herkes tarafından bilinen örnek olarak, Çin'in döviz kurunu düşük tutarak Dış Ticarette üstünlük elde etmek ve bunu sürdürmek düşüncesine sahip olması bu temele dayanmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder