Gümrük tarifelerinin genel manada en önemli etkisi dış ödemeler bilançosunda görülmektedir. Gümrük tarifeleri ithalatı kısıtladığı ölçüde, ülkenin döviz giderlerinden tasarruf sağlar, yani dış ödemelerdeki açığı kapayıcı bir etki söz konusudur.
Tabii ki bahsedilen gümrük tarifesine karşılık ticaretin yapıldığı ülke herhangi bir misilleme yaparsa, yani aynı şekilde ithalatı kısıtlama yolunu seçerse o zaman bu dış ödemeler açığını kapamak açısından pek etkili bir yöntem olmayacaktır.
Gümrük tarifeleri toplam talebi yabancı mallardan yerli üretime doğru kaydırarak, korunan endüstriden başlayarak ülkenin toplam hasılasını ve milli gelirini arttırmasını sağlar. Milli gelirdeki bu artış aynı zamanda çalışma düzeyinin yükselmesi ve işsizlik oranlarının düşüşü anlamına gelecektir.
Yine aynı şekilde bu etkilerin beklendiği düzeyde gerçekleşmesi için söz konusu ticarette karşıdaki devletin misilleme yaparak aynı şekilde gümrük tarifelerini yükseltmeyeceğini ummaktan başka çare yoktur.
Başka bir önemli etki ise, ticaret hadlerinin tarife koyan ülke lehine değişmesidir. Bunun için ülkenin büyük bir ülke ve bu değişimden sonra aynı şekilde misilleme ile karşılaşmaması gereklidir.
*Serbest ticaret ülkenin bol olarak sahip olduğu faktörün milli gelirdeki payını arttırırken, tarifeler ve koruyuculuk ülkede az bulunan faktörün milli gelirden aldığı payı yükseltici etki doğurmaktadır.
Bazı ülkelerde sosyal politika olarak yoksul kesimlere gelir aktarımında bulunmak amacıyla zengin sınıfların vergilendirilmesi yöntemi seçilebilir. Bunun dış ticaret açısından uygulanması, lüks ithalat mallarına yüksek gümrük tarifesi koymak olarak gerçekleşir. Ayrıca bu politikaya yönelik zorunlu tüketim mallarının ihracını vergilendirmek yöntemi de uygulanabilir, Bu sayede ucuz zorunlu tüketim mallarının yurtdışına çıkışı engellenirken, lüks malları ithal eden zengin kesimden hazineye daha fazla vergi ödenmiş olmaktadır.
Tabii ki bu ayarlamaların uzun vadede üretimi zorunlu tüketim mallarından lüks mallara doğru kaydırma potansiyeli de vardır. Çünkü, üreticiler kar edemedikleri zorunlu tüketim malları yerine yüksek fiyatların olduğu lüks mallara yönelecektir.
*Her türlü vergi işleminde bir gelir transferi söz konusudur. Vergiyi ödeyenlerin gelirin bir azalma, hükümetin karşılıksız destek verdiği kesimlerde ise bir gelir artışı meydana gelecektir.
Dış ticaret üzerine konan vergiler ise, dolaylı yoldan olduğundan örnek KDV gibi, tüketici tarafından açıklıkla görünmezler. Çünkü bu tarz vergiler tüketiciye ifade edilmeden malın fiyatına dahil olarak önlerine gelir. Bu nedenle, kamuoyunda hükümete karşı doğrudan bir tepki pek görülmez. Bu sebeple kötü kullanıma açık bir mecradır. Bu yol kullanarak tepkiyle karşılaşılmadan bazı baskı gruplarına maddi desteğin sağlanması dünya genelinde görülen bir gerçektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder