28 Aralık 2010 Salı

Dış Ticaret Politikasının Amaçları

Bir ülkenin dış ticari ilişkilere müdahalede bulunmasına yol açan önemli nedenler şunlardır;

1-Dış ödeme dengesizliklerinin giderilmesi

Ödemeler bilançosu açıkları, ülke açısından olumsuz sonuçları olan bir durumdur. Dış açık veren ülkeler her an döviz rezervlerini tüketme ile karşı karşıya kalabilirler. Döviz çıkışı doğuran işlemlerin kısılması, döviz kazandırıcı işlemlerin özendirilmesi bu konuda yapılabilecek müdahale tarzlarındandır.

2-Dış rekabetten koruma

Ülkeler dış piyasanın rekabetine dayanamayan yerli endüstrileri korumak için ithalatı sınırlandırmayı düşünebilir. Az gelişmiş ülkelerde bu genç endüstrilerin artan verim yasasına istinaden yaptığı bir kalkınma planı olabilmektedir. Sanayileşmiş ülkelerde bunu emek yoğun sektörlerde kullanarak, yerli endüstriyi ayakta tutmaya çalışırlar.

3-Ekonomik Kalkınma

Kalkınmakta olan ülkelerin sanayileşme sürecinde müdahaleler kullanma yoluna gitmesi sık görülmektedir. Ayrıca ihracatın geliştirilmesi de ülke adına kalkınmanın anahtarlarından biri olabilir.

4-Piyasa eksiklerinin giderilmesi

İç ekonomide tekelci bir durumu gidermek için dış ticareti rekabetçi olarak kullanarak fiyatların aşağı çekilmesi sağlanabilir.

5-Ekonominin liberalleştirilmesi

Günümüzde çoğu ülkelerde serbest piyasa ekonomisini ülke sathında gerçekleştirmek önemli bir amaç olarak görülmektedir.

6-İç ekonomik istikrarı sağlamak

İç ekonomik istikrar bozulması, işsizlik veya enflasyon şeklinde meydana gelebilir. Buna yönelik ekonomi politikalarının yanında dış ticaret politikaları da bu amaçla kullanılabilir. İthalata sınırlama koyarak, yerli üretime daha fazla talep getirmek, işsizliği düşüreceği örneği gibi.

7-Hazineye gelir sağlamak

ithalat ve ihracat vergileri özellikle az gelişmiş ülkelerde önemli bir gelir kaynağı olabilir.

8-Dış piyasalarda monopol gücünden yararlanma

Bazı malları sadece belli ülkenin tekelinde üretiliyor olabilir, bu yüzden bu ürünü dışarıya satışa sınırlandırma koyarsa, bu malın dışardaki fiyatlarını arttırabilmektedir.

9-Otarşi

Bazı ülkeler kendi kendine yetebilmek siyaseti güdebilirler. Dış dünyaya bağımlı olmayı en alt düzeyde tutmak amacıyla çeşitli korumacılık politikaları uygulanabilmektedir. Her ne kadar zengin bir ülke bile olsa bu politika eksik üretim sonucunu doğurması kaçınılmazdır.

10-Sosyal ve Siyasal nedenler

Bir üretici grubunu kayırmak isteği o malın ithalatını kısıtlama müdahalesini getirebilir. Gelir dağılımının ayarlanmasında aynı yöntemler kullanılabilmektedir.

11-Dış politika amaçları

Dış ticaret politikaları doğal olarak dış politika ile yakından ilgilidir. Ülkeler bu gümrük kozunu kullanarak dış politikada çeşitli etkinliklerde bulunabilir, ayrıca çeşitli ülkeler yaptırım uygulamak açısından da kullanıldığı bilinmektedir.

2 yorum: