Asya ve Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC)

Bugün dünyadaki ekonomik bloklar içinde ticaret hacmi en yüksek olanı Asya ve Pasifik Ekonomik İşbirliği'dir. (Asia and Pasific Economic Cooperation - APEC)

Yaklaşık olarak dünya ihracatının %45 i ve ithalatının da %50 sini meydana getirir.

APEC, Asya ve Pasifik ülkeleri arasında 1989 yılında oluşturulmuş bir ekonomik işbirliği kuruluşudur. Üyeleri arasında, Avustralya, Kanada, ABD, Japonya, Güney Kore gibi gelişmiş ülkelerin yanı sıra gelişmekte olan Çin, Endonezya, Malezya, Filipinler, Tayland, Singapur gibi ülkeler bulunmaktadır. Son olarak 1998 yılında Rusya ve Vietnam da birliğe katılmıştır.


Dileyenlere Ayrıntı olarak Bilgi: 1989 da katılanlar: Avustralya, Brunei, Kanada, Endonezya, Japonya, Güney Kore, Malezya, Yeni Zelanda, Filipinler, Singapur, Tayland, ABD. 1991 de katılanlar: Çin Halk Cumhuriyeti, Hong Kong, Chinese Taipei 1993 de katılanlar: Meksika, Papua Yeni Gine 1994 de katılanlar: Şili 1998 de katılanlar: Peru, Rusya, Vietnam

APEC'in üç temel dayanağı

1. Ticaret ve Yatırımı Liberalleştirme
2. İktisadi Faaliyetleri Kolaylaştırma
3. Ekonomik ve Teknik İşbirliği


APEC yalnızca Asyalı ülkelerin değil Pasifik Okyanusu'nun iki tarafındaki ülkelerden oluşmaktadır. Bu açıdan homojen bir yapı söz konusudur. Bu yüzden günümüzde Hindistan tarafından yapılan üyelik başvurusuna bu durum nedeniyle henüz cevap verilememiş ve birlik içerisindeki tartışmalar sürmektedir.

ABD ticaretinin %40 ının ve dış yatırımlarının önemli bir bölümünün bu bölgeye yönelik olduğu düşünülürse, havzanın özellikle ABD açısından taşıdığı önem açıktır. Bu nedenle bu birliğin yüksek ticaretin döndüğü Pasifik Okyanusu'nda gerçekleşmesi gerekli görülüyordu.

APEC'e gelen en büyük eleştiriler onun bağlayıcı karar alamama özelliği üzerinedir. Bu nedenle yapısı itibariyle ekonomik birlikten ziyade bir danışma ve görüşme forumu niteliği taşımaktadır. Singapur'da daimi bir sekreterliği bulunur. Ayrıca yılda bir kez bakanlar düzeyinde toplantı düzenlenir.

Asya ülkeleri genel itibariyle APEC yerine sadece kendi bölgelerinin olacağı bir ekonomik birlik arzusu içerisindedir. Fakat, çeşitli nedenler bu konudaki adımlar henüz beklenen seviyeye ulaşamamıştır. Japonya önderliğinde bir birlik isteğindeki bölge ülkeleri, Japonya'nın böyle bir ilgisi olmadığı için bu yönde ilerleme konusunda yalnız kalmaktadır. Diğer taraftan, yükselen bir ülke olarak Çin Halk Cumhuriyeti bu çabaların toplandığı lider bir ülke olarak son yıllarda ortaya çıkmaktadır.