LAFTA ve LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Bölgesi)

Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (LAFTA) 1 Şubat 1960'da imzalanan Montevideo Anlaşması ile kurulmuştu. Kurucularından üçü, yani Arjantin, Brezilya ve Meksika bölgenin en geniş ekonomileri durumundaydılar. Diğer kurucu ülkeler ise; Şili, Paraguay, Peru ve Uruguay'dır.

Ayrıca 1961 yılında Kolombiya ve Ekvator, 1966'da Venezuella ve 1967'de Bolivya LAFTA'ya katılmışlardır. Söz konusu ekonomik birleşmenin kapsamı (Guyana, Surinam ve Fransız Ginesi dışında) tüm Güney Amerika ve Meksika'yı içine alan bir boyuta ulaşmıştı.

LAFTA ifade edildiği gibi serbest ticaret bölgesi olmak hedefine dayanıyordu. Bu amaçla üye ülkeler arasındaki ticaretin belli bir süre içinde serbestleştirilmesi ve bölgede tarımsal modernleşme ve sanayileşme politikalarının birbirleriyle uyumlu olarak yürütülmesi öngörülmüştür.

Bu yönde ilerlemeler kaydedilmiş olmasına rağmen, 1967'de bu yöndeki çabalar bir duraklama ve gerileme dönemine girdi.

Ayrıca bu dönemde bu kuruluşa üye olan bir grup ülke, kapsamı daha dar olan And Paktı'nı kurmuşlardır.

And Ülkeler Paktı hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

1980 yılında süresi dolan Montevideo Anlaşması'nı yenilemek için yapılan görüşmeler başarısız olunca, LAFTA resmen sona ermiştir. Aynı süre zarfında yerine Latin Amerika Entegrasyon Bölgesi (Latin American Integration Association - LAIA) adlı örgüt kurulmuştur.

LAIA ile LAFTA arasındaki farklara bakacak olursak, temelde *LAIA önceki birliğe göre daha esnek bir kuruluş olarak tasarlanmıştır. Ayrıca LAFTA'nın aksine, belli bir takvim veya miktar hedefi belirtmeden uzun dönemde bir Latin Amerika ortak pazarının oluşturulmasını hedeflemektedir.

Diğer yandan, üye ülkeler göreceli olarak az gelişmiş, orta derecede gelişmiş ve gelişmiş olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. İlk iki grubu diğerlerinin rekabetine karşı koruma amaçlı özel düzenlemeler planlanmıştır.

Kısaca, *LAFTA'nın başarısızlığından çıkarılan derslerle bu yeni oluşumun düzenlenmesi yapılmıştır.

LAIA'nın birlikte kullanılan dildeki karşılığı Asociacion Latinoamericana de Integracion 'dur. (ALADI)

Söz konusu iktisadi birleşme hareketi, doğal olarak NAFTA ve Avrupa Birliği'nden etkilenerek bölgede serbest ticareti gerçekleştirmektir.

Bu amaçla uzun dönemde kurulması planlanan kuruluşlar şunlardır;

1. Dışişleri Bakanları Konseyi
2. Tüm Üye Ülkelerin Katıldığı Konferanslar
3. Sürekli Bir Konsey

Son olarak istatistiklere göre, LAIA'nın dünya ticaretinde ihracatta ve ithalattaki payları yaklaşık olarak %5 civarındadır.