Kambiyo denetimi uygulayan ülkelerde genellikle çoklu kur uygulamaları yaygındır.
Çoklu Kur Sistemleri (multiple exchange rates) çeşitli mal ve hizmetler ticaretine farklı döviz kurlarının uygulanması biçiminde gerçekleşir.
Kısaca, bazı mallara yüksek kur uygulanarak bunların ithali engellenmiş, bazılarına düşük kur uygulanarak bunların ithali serbest bırakılmış olabilir.
Diğer açıdan yüksek kur politikası ihracatı özendiren bir politikadır. Yani Türk Lirasının değerinin düşük tutulması ihracatı özendirirken, aynı zamanda yukarda belirttiğimiz gibi ithalatı da belli bir seviye azaltıcı etki yapacaktır.
Çoklu Kur uygulamalarının en basit şekli ikili kur sistemidir.
Bu uygulamada düşük düzeyde tutulan resmi kur, diğeri ise serbest piyasada oluşan ve değeri yüksek serbest piyasa kuru olmak üzere iki farklı kur bulunur.
İthalatta zorunlu tüketim malları, hammaddeler, ara ve yatırım malları değeri düşük resmi kura tabii tutulur.
Yukarıdakilerin dışında kalan tüm ithalat (lüks mallar gibi) ve ihracı özendirmek istenen sanayi ürünleri serbest yüksek piyasa kurundan işlem görürler.
Diğer taraftan çok karmaşık şekilleri olan çoklu kur sistemleri de mevcuttur. Bunun en aşırı örneği dış ticaretteki hemen hemen her işlem grubuna farklı bir döviz kuru belirlenmesi ve uygulanmasıdır. Örnek olarak, tarım ürünlerine başka, sanayi ürünlerine başka, turist ödemelerine başka vb...
Çoklu kur uygulamaları sadece resmi kur düzenlemesi şeklinde olmayabilir. Kambiyo işlemleri konusunda uygulanan vergiler, sübvansiyonlar, faiz ödemeleri gibi enstrümanlar ile de aynı sonuçlar ortaya çıkarılabilir.
Çoklu kur sistemleri de genellikle kambiyo denetimi, kotalar, ithal yasakları ve benzeri diğer kısıtlama araçlarıyla birlikte uygulanabilir.
Bahsettiğimiz bu sistem mallar arasında ayrımcılık ve rekabet güçlerinin bozulmasına yol açması nedeniyle IMF tarafından kabul edilmemektedir.
Ellerinize sağlık çok açıklayıcı olmuş.
YanıtlaSil